1 – 6 miesiąc życia dziecka – niemowlę ma problemy ze ssaniem, połykaniem, koordynacją ssania, oddychania i połykania, oddycha ustami w ciągu dnia i w nocy, ulewa i krztusi się podczas karmienia i po karmieniu, nadmiernie ślini się, nie reaguje mimiką, ruchem na głos mamy, taty, nie reaguje na inne dźwięki otoczenia, nie nawiązuje kontaktu wzrokowego z mamą/tatą, nie wodzi oczami za przesuwaną powoli kontrastową zabawką, ma trudności z utrzymywaniem sztywno głowy w pozycji pionowej (po 3. miesiącu życia), ma trudności z unoszeniem głowy w pozycji na brzuchu, obracaniem głowy na boki, preferuje tylko jedną ze stron (asymetria ułożeniowa), nie obserwuje się pierwszych zabaw polegających na chwytaniu grzechotek, gryzaków i wkładaniu ich do buzi, niemowlę rzadko głuży, repertuar dźwięków jest ubogi i monotonny.
6 – 12 miesiąc życia – niemowlę oddycha ustami, ma wygórowany odruch wymiotny podczas wprowadzania nowych konsystencji jedzenia, obserwuje się trudności z rozszerzaniem diety, krztuszenie się jedzeniem, brakuje nowych dźwięków w połączeniu z sylabami, niemowlę wydaje te same dźwięki, co kilka miesięcy wcześniej, np. [ghu, ghe, ghi, he, ehe zamiast nowych dźwięków takich jak: [pa, ba, ma, da, ta, pff, tff, tuuu, prr, brrr], w mowie dziecka brakuje ciągów sylab: [ma-ma-ma, ba-ba-ba, da-da-da, ta-ta-ta], nie obserwuje się plucia, parskania, prychania i kląskania– jednym słowem brakuje zabaw z udziałem warg, języka, żuchwy, policzków, podniebienia miękkiego. Niemowlę nie reaguje na miny, gesty, zaczepki słowne mamy/taty, nie odwzajemnia emocji (np. nie odpowiada uśmiechem na uśmiech), nie interesuje się zabawkami wydającymi dźwięki, nie poszukuje źródła dźwięku, nie naśladuje dźwięków wydawanych przez osoby najbliższe, nie reaguje na swoje imię, np. nie odwraca głowy w reakcji na wołanie, nie reaguje na zakaz „nie wolno”, nie naśladuje prostych czynności ruchowych jak np. klaskanie, robienie „pa pa”, nie wskazuje palcem elementów obrazka podczas wspólnego oglądania książeczek, nie wskazuje palcem rzeczy na które patrzy i, które go interesują, nie dzieli wspólnego pola uwagi z dorosłym, nie szuka zabawek schowanych przez dorosłego, nie wypowiada pierwszych znaczących sylab, słów, wyrazów dźwiękonaśladowczych, np. „ma-ma” w odniesieniu do mamy, „ta-ta” w odniesieniu do taty, „hau – hau” na widok pieska, nie wykonuje prostych poleceń słownych popartych gestem np. „daj piłeczkę”, „chodź do mamy”, nie reaguje na proste pytania np. „Gdzie mama?”, „Gdzie tata?”, „Gdzie autko?”. W rozwoju ruchowym widać znaczne opóźnienia, niemowlę nie przewraca się z brzucha na plecy i z pleców na brzuch, nie siedzi samodzielnie, nie próbuje wstawać z użyciem podpory, nie stoi przy meblach.
| Wymienione wyżej trudności mogą świadczyć o nieprawidłowym rozwoju dziecka, w tym rozwoju mowy. W takim przypadku logopeda – specjalista wczesnej interwencji po wstępnej obserwacji i badaniu dziecka może zalecić konsultację u innych specjalistów (lekarz neurolog, fizjoterapeuta, terapeuta SI, psycholog). |
| Podjęcie działań na wczesnym etapie życia dziecka w znacznym stopniu zwiększa jego szansę na przezwyciężenie trudności w krótkim czasie. Im później dziecko zostanie zdiagnozowane i otrzyma konieczną pomoc (terapia logopedyczna, psychologiczna, ruchowa), tym proces terapeutyczny będzie znacznie dłuższy, a rokowania mniej optymistyczne. |