LOGOPORANKI DLA NIEMOWLĄT
Rysunek 1. Logoporanki – zajęcia umuzykalniająco-logopedyczne z elementami gordonek.
Logoporanki dla niemowląt to propozycja zabaw umuzykalniająco-logopedycznych z elementami gordonek dla najmłodszych dzieci i ich rodziców. Zajęcia podzielone są na dwie części. Pierwsza z nich obejmuje wspólną zabawę z logopedą i trwa ok. 30 minut. Druga część przeznaczona jest na pytania rodziców i swobodne rozmowy. Zajęcia dedykowane są dzieciom już od 2. miesiąca życia (w tym okresie pojawiają się uśmiech społeczny i głużenie).
„Czym jest muzyka? Może po prostu niebem z nutami zamiast gwiazd? – Ludwik Jerzy Kern.
Każdy człowiek jest z natury istotą muzykalną. „Psychologowie muzyki twierdzą, że cały gatunek ludzki został obdarzony zdolnościami muzycznymi. Problemem nie jest brak zdolności muzycznych, przejawiający się w popularnym powiedzeniu „Słoń mi na ucho nadepnął”, lecz brak odpowiednich doświadczeń we wczesnym dzieciństwie oraz zaniedbania edukacyjne” – Barbara Kamińska „Każdy ma muzykę w genach” wykład 2011.
W edukacji muzycznej liczą się nie tylko predyspozycje genetyczne, ale przede wszystkim przyjazne środowisko muzyczne. Na logoporankach przekonuję rodziców, że mogą zadbać o kompetencje muzyczne swoich pociech w warunkach domowych. Ciekawą propozycją są również gordonki, czyli zajęcia umuzykalniające dla niemowląt i małych dzieci według metody E. E. Gordona prowadzone przez certyfikowanych instruktorów zajęć gordonowskich.
WLAZŁ KOTEK NA PŁOTEK
CZY PAM PAM PAM?
Wybitny amerykański muzyk, E. E. Gordon zaleca rezygnację ze słów i śpiewanie wyłącznie sylabami, żeby umożliwić dziecku lepszą koncentrację na melodii i rytmie, czyli na elementach, które zna z okresu prenatalnego. Płód zaczyna reagować na bodźce akustyczne między 4. a 5. m. ż. (badania audiologów szwedzkich). Dziecko przyswaja cechy prozodyczne języka (melodię, akcent, rytm i natężenie) już w łonie matki i rodzi się z odpowiednim przygotowaniem, co sprawia, że w pierwszym okresie swojego życia (pierwszy rok życia dziecka) jest szczególnie wrażliwe na dźwięki. Nie bez powodu pierwszy okres rozwoju mowy nazywamy okresem melodii (klasyfikacja Leona Kaczmarka). Dziecko najpierw odbiera melodię, dopiero później znaczenie. Wczesne doświadczenia słuchowe z okresu prenatalnego są bazą dla rozwoju edukacji muzycznej i uczenia się mowy.
TEORIA GORDONA
A ROZWÓJ MOWY DZIECKA
Gordon porównał naukę muzyki, etapy jej rozumienia do etapów rozwoju mowy. Uczymy się śpiewać, najpierw słuchając. Później, gdy już umiemy śpiewać, powinniśmy nauczyć się czytać nuty, a w końcu, gdy słyszymy, umiemy zaśpiewać i przeczytać, możemy zacząć uczyć się je pisać. Teoria Gordona stoi w opozycji do innych systemów nauczania muzyki, które kształcą przez naśladownictwo, nie ucząc rozumienia muzyki. Istotą nauczania muzyki wg Gordona jest stopniowe dojrzewanie do rozumienia muzyki oraz własnych muzycznych odczuć. Z badań Gordona wynika, że uzdolnienia muzyczne są cechą wrodzoną i dzielą się na niskie, średnie i wysokie. Najwyższy poziom zdolności muzycznych odnotowuje się w chwili narodzin, jednakże aby dziecko mogło rozwijać swoje zdolności muzyczne potrzebuje przyjaznego środowiska. Środowisko nie może zwiększyć uzdolnień muzycznych, może je tylko utrzymać na poziomie urodzeniowym. Jeśli chcemy utrzymać uzdolnienia muzyczne na poziomie urodzeniowym, powinniśmy śpiewać dzieciom wiele piosenek w różnych skalach i rytmach.
Rysunek 2. „Rozwój maluszka w małym paluszku”. Poradnik dla rodziców i terapeutów.
Rysunek 3. Hubert i Lena na logoporankach.
Na logoporankach polecamy również wartościowe książki o rozwoju dzieci, które są źródłem najnowszej wiedzy oraz cennych informacji. „Sensoryczne niemowlę” to jedna z książek, która powinna trafić na półkę każdego rodzica. To pierwsza książka o integracji sensorycznej dla rodziców, która tłumaczy zachowania małych dzieci i daje odpowiedź czy zachowanie dziecka, które niepokoi rodzica jest normą czy już nie? Co robić ? Jak reagować ? Czy pójść do specjalisty?
Publikacja jest również obowiązkową lekturą dla specjalistów zajmujących się dziećmi (lekarzy pediatrów, fizjoterapeutów, pedagogów, psychologów, terapeutów integracji sensorycznej, logopedów, neurologopedów). Ponadto, w książce są zawarte propozycje zabaw sensorycznych wspierających rozwój dzieci. Więcej o książce przeczytacie na stronie: https://matkawariatka.pl/integracja-sensoryczna-niemowlat-czy-to-ma-sens/. Poradnik możecie zamówić tutaj: https://mamania.pl/product-pol-437-Sensoryczne-niemowle.html
Rysunek 4. Pierwsza książka o integracji sensorycznej dla rodziców.
Opracowanie: mgr Anna Skiba – neurologopeda kliniczny, specjalista wczesnej opieki logopedycznej, autorka poradnika dla rodziców i terapeutów „Rozwój maluszka w małym paluszku”.
Bibliografia:
- E. Gordon, „Umuzykalnianie niemowląt i małych dzieci. Teoria i wskazówki praktyczne”, wyd. Zamiast korepetycji, Kraków 1997.
- Starownik-Kruszewska, „Rola muzyki w procesie kształtowania się mowy dziecka w pierwszym roku życia [w:] Logopedia małego dziecka”, wyd. ES, Legionowo, 2013.
- https://www.pteeg.org/teoria-e-e-gordona