Kinesiotaping w logopedii – nowość w terapii!

Kinesiotaping w logopedii – nowość w terapii!

Kinesiotaping logopedyczny jest narzędziem z powodzeniem stosowanym w terapii dzieci  i dorosłych  z zaburzeniami motorycznymi w obrębie jamy ustnej np. w celu domknięcia ust w przypadku obniżonego napięcia mięśnia okrężnego ust, mięśnia bródkowego, mięśni żuchwy, mięśni policzkowych. Aplikacja plastrów ma na celu wzmocnienie mięśni w obszarze ustno-twarzowym oraz przywrócenie prawidłowych (fizjologicznych) czynności motorycznych takich jak: oddychanie nosem, prawidłowa pozycja spoczynkowa języka, dojrzałe połykanie z językiem znajdującym się na górnych dziąsłąch i podniebieniu twardym.

Kinesiotaping logopedyczny ma szerokie zastosowanie w terapii wielu zaburzeń mowy oraz daje możliwość dodatkowego wsparcia oraz wzmocnienia efektów terapeutycznych. Należy pamiętać, że nie jest on substytutem terapii logopedycznej, lecz jej uzupełnieniem, co oznacza, że terapia logopedyczna nie powinna ograniczać się wyłącznie do aplikacji plastrów.  

Kinesiotaping logopedyczny możemy stosować w terapii dzieci i dorosłych z takimi zaburzeniami jak:

• dysfonia,
• dysfagia,
• dyzartria,
• porażenie nerwu twarzowego,
• porażenie nerwu trójdzielnego,
• zaburzenia i zapalenia stawów skroniowo-żuchwowych,
• bruksizm,
• obniżone napięcie mięśni w obszarze ustno-twarzowym,
• rozszczep warg,
• nawykowe oddychanie ustami.

Mechanizm działania plastra

Plaster działa jak bodziec, który oddziałuje na określone partie ciała oraz wpływa na napięcie mięśni przez działanie na skórze. Receptory skóry odbierają informację sensoryczną (np. w okolicy mięśnia okrężnego ust), przetwarzają ją w układzie nerwowym oraz wysyłają informację zwrotną do efektorów (np. mięśni mimicznych) w postaci określonego ruchu (np. ruch uniesienia żuchwy i dolnej wargi w celu domknięcia ust). Istnieje kilka technik aplikacja plastrów (technika mięśniowa, więzadłowa, korekcyjna, limfatyczna), które dobierane są indywidualnie do potrzeb każdego pacjenta.

Obecnie, w wielu krajach na świecie prowadzi się badania potwierdzające działanie kinesiotapingu w logopedii. Najwięcej badań dotyczy dwóch aplikacji: S-tape w obszarze podbródka oraz aplikacji na mięsień okrężny ust. Wspomniane aplikacje korzystnie wpływają na proces terapii logopedycznej.

Poniżej prezentuję kilka zdjęć obrazujących zastosowanie kinesiotapingu logopedycznego w mojej praktyce terapeutycznej:

1. Aplikacja plastra w okolicy podbródka oraz szyi. Cel: wzmocnienie mięśni dna jamy ustnej, utrwalanie prawidłowej pozycji spoczynkowej języka, ułatwienie połykania w terapii dysfagii.

 

2. Taśma krzyżowa (cross patches) w terapii zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych. Cel: rozluźnienie mięśni żuchwy, zwiększenie ruchomości stawu (swobodne otwieranie i zamykanie jamy ustnej), zmniejszenie lub całkowite pozbycie się bólu.

3. Aplikacja plastra na mięsień okrężny ust oraz mięśnie policzkowe. Cel: wzmocnienie mięśnia okrężnego ust, domknięcie ust, utrwalanie prawidłowej pozycji spoczynkowej języka, utrwalanie oddychania nosem.

4. Aplikacja plastra na mięsień okrężny ust w celu domknięcia jamy ustnej, zmniejszenia ślinienia, utrwalanie prawidłowej pozycji spoczynkowej języka, utrwalanie oddychania nosem.

Najważniejsze zasady w kinesiotapingu logopedycznym:

1. Kinesiotaping można stosować już u niemowląt, ale nie zaleca się używania plastrów w przypadku noworodków (z uwagi na wrażliwą i delikatną skórę oraz słabą barierę ochronną),
2. Przed aplikacją plastra na twarzy, należy wcześniej wykonać aplikację testową (np. na ręce), żeby sprawdzić jak reaguje skóra. W przypadku zaczerwienienia, swędzenia lub innych niepożądanych reakcji nie zaleca się aplikacji plastra,
3. Nowe podejście w kinesiotapingu zaleca używanie jak najmniejszej ilości plastra. Im mniej plastra, tym lepiej,
4. Przed aplikacją zaleca się zaokrąglenie rogów plastra, żeby zapobiec odklejaniu się taśmy (dla porównania rysunki: 1 i 2),
5. Plastry mogą pozostać na skórze zarówno kilka godzin, jak i kilka dni, w zależności od tolerancji skóry.

Opracowanie: mgr Anna Skiba, logopeda, neurologopeda kliniczny, specjalista wczesnej interwencji logopedycznej. 

Artykuł powstał w oparciu o informacje znajdujące się w skrypcie szkoleniowym Esther de Ru, Helmy Kaspers oraz Martyny Brychcy.