Niektórym ludziom wydaje się, że małe dzieci (noworodki i niemowlęta) są za małe na czytanie książek i nic z nich nie rozumieją. Nic bardziej mylnego. Już w okresie prenatalnym zaleca się „mówienie do brzuszka”, śpiewanie oraz czytanie książek, ponieważ między 4. a 5. miesiącem płód zaczyna słyszeć dźwięki pochodzące zarówno z organizmu mamy, jak i odgłosy najbliższego otoczenia. Noworodek w momencie przyjścia na świat rozpoznaje głos mamy, dlatego tak szybko się uspokaja, słysząc jej mowę. Dziecko zapamiętuje również muzykę z życia płodowego, a po urodzeniu reaguje na znane utwory muzyczne np. uspokaja się i wycisza przy muzyce. Mowa dziecka rozwija się dzięki kontaktom językowym z najbliższym otoczeniem. Początkowo są to interakcje z rodzicami, dziadkami i najbliższą rodziną, a później z rówieśnikami w żłobku i w przedszkolu. Środowisko ma ogromne znaczenie dla rozwoju mowy dziecka. Akcja logopedyczna Mówię z Mamanią ma na celu przekonanie rodziców do czytania dzieciom książek wspierających rozwój mowy. Rodzice mogą wspierać rozwój mowy dziecka już od narodzin. Najlepiej zacząć od czytania książek. Na stronie wydawnictwa Mamania znajduje się zestawienie książek wspierających rozwój mowy dziecka https://mamania.pl/pol_m_Ksiazki-wspierajace-rozwoj-mowy-991.html Oto niektóre z nich:
„Jano i Wito u logopedy” z serii Codzienne sprawy – to książka, która pomoże dziecku oswoić się z wizytami u logopedy. Najpierw Jano ogląda gabinet Pani Ani, buduje miasto z klocków, a dopiero później ćwiczy buzię i język z panią logopedką. Pani Ania pokazuje chłopcu rękawiczkę i robi z niej balona. Dzięki takiej zabawie Jano zgadza się na badanie wnętrza jamy ustnej. Chłopiec ogląda ciekawą książkę i naśladuje odgłosy zwierząt i pojazdów. Pani Ania proponuje również zabawę plasteliną. Oboje tworzą rodzinę ufoludków z plasteliny. Jano jest zadowolony z wizyty u logopedy.
„Berek literek” to książka dla miłośników łamańców językowych zawierająca śmieszne wierszyki z zabawnymi ilustracjami. Czytanie wierszyków rozgrzeje Wasz aparat artykulacyjny do czerwoności i sprawi dużo radości. Wybór łamańców językowych jest ogromny. Dla każdego coś miłego. Słuchanie i czytanie są doskonałym treningiem słuchu i artykulacji.
Czytanie książek wspiera rozwój bardzo ważnych umiejętności, które są kluczowe dla rozwoju języka i komunikacji takich jak: gest wskazywania palcem, pole wspólnej uwagi, naśladowanie, pamięć, koncentrację, naprzemienność. Wspólne czytanie niesie mnóstwo korzyści. Wzbogaca zasób słów, wzmacnia u dzieci pewność siebie i zachęca do wypowiadania się. W czasie czytania dzieci obserwują ruchy warg i języka u rodziców. Słuchając poprawnej wymowy i rytmu języka polskiego, dzieci uczą się prawidłowo wymawiać głoski, a także rozwijają koncentrację i pamięć słuchową. Książki wspomagające rozwój mowy, to dobry wybór dla maluchów, które dopiero zaczynają mówić, jak i dla wszystkich przedszkolaków ćwiczących poprawną wymowę głosek. Nie tylko dla tych wymagających terapii logopedycznej.
„Abecadło pod lupą” to książka aktywnościowa, która pomoże dzieciom w nauce głosek i liter. Na każdej stronie widnieje jedna litera, na której przez dołączoną do książki lupę szukamy zabawnych obrazków. Taka zabawa rozwija spostrzegawczość, koncentrację i koordynację wzrokowo-ruchową. Zastosowana technika graficzna sprawia, że nie są widoczne na pierwszy rzut oka.
Chcesz wspierać rozwój mowy swojego dziecka, ale nie masz pomysłu na zabawy logopedyczne?
Sięgnij po serię książek „Na językach zwierząt” wydawnictwa Mamania https://mamania.pl/pol_m_Ksiazki-wspierajace-rozwoj-mowy-991.html i przekonaj się, że ćwiczenia logopedyczne mogą być dobrą zabawą! Krótkie historyjki o zwierzętach zajadających swoje przysmaki pomogą Wam zadbać o prawidłowe oddychanie, połykanie, gryzienie, żucie oraz poprawną wymowę. A to właśnie jedzenie jest naturalnym i najlepszym treningiem narządów mowy.
W pierwszej części „Na językach zwierząt” koń Kostek gryzie twarde jabłka, królik Karol gryzie słodkie marchewki, a wiewiórki chrupią smaczne orzechy. W czasie oglądania ilustracji oraz słuchania historyjek dzieci i dorośli ćwiczą wdech i wydech nosem, pionizację języka, połykanie z językiem przyklejonym do górnych dziąseł i podniebienia twardego, gryzienie i żucie twardych owoców oraz warzyw, a także jedzenie z zamkniętą buzią. Ilustracje zwierząt oraz buźki dzieci z dokładnymi opisami ułatwiają wykonywanie ćwiczeń.
Druga część historyjek „Na językach dzikich zwierząt” skierowana jest do dzieci, które uczą się wymawiać głoskę R. Zabawni bohaterowie m. in. kangury Klara i Kornel, papuga Kornelia oraz orka Wiktoria rozbudzają wyobraźnię dzieci i zachęcają je do naśladowania odgłosów zwierząt i dźwięków mowy. Taki trening słuchowy odgrywa ważną rolę w rozwoju mowy dziecka, ponieważ aktywne słuchanie i naśladowanie dźwięków wspiera rozwój słuchu fonemowego. Z kolei w trzeciej części historyjek „Na językach cichych i głośnych zwierząt” znajdują się zabawy wzmacniające nie tylko mięśnie buzi, ale również mięśnie brzucha i tułowia (mięśnie posturalne). Oto niektóre z nich:
- Biegaj szybko jak myszojeleń. Pamiętaj o zamkniętej buzi i oddychaniu nosem (rób wdech i wydech nosem). Zatrzymaj się, zrób głęboki wdech nosem i powiedz: „SZSZSZSZSZ”,
- Naśladuj chód szczura Szczepana. Połóż się na brzuchu i czołgaj się pod stołem, krzesłami i innymi meblami. Wymawiaj głośno i wyraźnie sylaby: „SZA, SZO, SZU, SZE, SZY”,
- Zrób 10 pajacyków i naśladuj śpiew czeczotki: „CZA, CZO, CZU, CZE, CZY”,
- Naśladuj dźwięki, które słyszysz, gdy dżdżownik Dżon uderza dziobem w drzewo. Podnieś wysoko lewe kolano i tupnij nogą z całych sił, mówiąc głośno i wyraźnie: „DŻ”. Potem podnieś wysoko prawe kolano i tupnij głośno, powtarzając: „DŻ, DŻ, DŻ, DŻ, DŻ”.
Jak zachęcić dzieci do ćwiczeń logopedycznych?
Powtarzanie jest ważne i potrzebne, dlatego też logopedzi i neurologopedzi zadają dzieciom ćwiczenia do domu. Codzienna praca w domu jest konieczna, żeby uzyskać oczekiwane efekty np. utrwalić poprawną wymowę głosek szumiących: SZ, Ż, CZ, DŻ. Jednak powtarzanie nie powinno być nudne. Nie wymagaj od dziecka, żeby siedziało przed lustrem i powtarzało głoski, sylaby, słowa. Dzieci mają naturalną potrzebę ruchu i potrafią koncentrować się, słuchać i rozumieć podczas wykonywania różnych czynności ruchowych. Dużo lepiej przetwarzają i zapamiętują informacje, gdy mogą się ruszać. Ćwiczcie poprawną wymowę na dywanie, materacu, czy piłce gimnastycznej. Dzieci lubią klaskać, tupać i skakać podczas zabaw logopedycznych. Warto połączyć ćwiczenia logopedyczne z robieniem przysiadów i pajacyków, a także rzucaniem i łapaniem piłki. Zachęcaj dziecko do zabaw ruchowych np. huśtanie, bieganie, podskakiwanie, podciąganie się na drążku, wchodzenie po drabinkach. Zabawy ogólnorozwojowe angażujące całe ciało dziecka zwiększają aktywność mózgu, ułatwiają uczenie się oraz wzmacniają mięśnie posturalno-szkieletowe, które są bardzo ważne dla prawidłowego rozwoju funkcji słuchowo-językowych oraz sprawności narządów mowy. Sprawne ciało to sprawna buzia.
Kiedy warto zgłosić się do logopedy?
Każda nowa umiejętność językowa w rozwoju mowy dziecka wymaga czasu, powtórzeń, utrwalenia. Warto wiedzieć, kiedy określona głoska powinna pojawić się w rozwoju mowy dziecka, żeby móc świadomie obserwować jej pojawienie się. Znajomość poszczególnych etapów rozwoju mowy dziecka pozwala rodzicom na obserwowanie postępów dziecka (np. zapisywanie nowych słów, kontrolne konsultacje z logopedą, zabawy wspierające rozwój mowy). Czasami czas mija, a dziecko nadal nie mówi, mało mówi lub nie wymawia określonej głoski. Wówczas warto porozmawiać z logopedą i upewnić się, czy rozwój mowy dziecka przebiega prawidłowo. Im wcześniej dziecko otrzyma wsparcie, tym szybciej poradzi sobie z trudnościami.
Wielu rodziców zastanawia się, czy zgłosić się do logopedy. Świadomość niepokojących objawów w rozwoju mowy dziecka może ułatwić im podjęcie decyzji dotyczącej konsultacji ze specjalistą. Nigdy nie jest za wcześnie na konsultację logopedyczną/neurologopedyczną. Wszelkie wątpliwości związane z rozwojem mowy dziecka najlepiej skonsultować ze specjalistą. W poradniku „Kiedy zacznie mówić” https://mamania.pl/product-pol-1424–Kiedy-zacznie-mowic-Poradnik-logopedyczny-dla-rodzicow-dzieci-0-3-Anna-Skiba.html znajdują się wszystkie, najważniejsze informacje dotyczące rozwoju mowy dziecka.
| Wiek dziecka | Wskazania do wizyty u logopedy |
| Pierwsze miesiące życia | spanie z otwartą buzią; oddychanie ustami; trudności ze ssaniem piersi lub pobieraniem pokarmu z butelki; skrócone wędzidełka jamy ustnej; asymetria; obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe; opóźnienie rozwoju ruchowego; brak reakcji na dźwięki; brak kontaktu wzrokowego; brak uśmiechu społecznego po 6. tygodniu życia |
| 6–12 miesiąc życia | spanie z otwartą buzią; oddychanie ustami; opóźnienie rozwoju ruchowego; rozchylone usta i nadmierne ślinienie się; częste wysuwanie języka poza linię dziąseł; trudności z połykaniem, gryzieniem i żuciem twardego jedzenia; częste krztuszenie się podczas jedzenia; wymiotowanie jedzeniem; przyjmowanie pokarmu wyłącznie w formie papek; brak gaworzenia w 2. półroczu życia; brak reakcji na imię; brak gestu wskazywania palcem; brak wspólnego pola uwagi; brak naśladowania; uboga mimika; brak rozumienia prostych poleceń słownych popartych gestem; ssanie kciuka |
| 1–2 rok życia | spanie z otwartą buzią; oddychanie ustami; częste otwieranie buzi podczas zabawy; nadmierne ślinienie się; wsuwanie języka między zęby; ssanie kciuka; ssanie smoczka; trudności z połykaniem, gryzieniem i żuciem twardego jedzenia; wybiórczość pokarmowa; brak słów i wyrażeń dźwiękonaśladowczych; brak łączenia słów i gestów w komunikacji, np. „Mama daj/ mama” + gest wskazywania palcem na konkretny przedmiot |
| 2 lata | spanie z otwartą buzią; oddychanie ustami; często rozchylone usta podczas zabawy; nadmierne ślinienie się; język ułożony nisko, na dnie jamy ustnej; wsuwanie języka między zęby w czasie mówienia; ssanie kciuka; ssanie smoczka; używanie kubka niekapka; brak umiejętności picia z kubka otwartego; przyjmowanie pokarmu z butelki; wybiórczość pokarmowa; brak reakcji na swoje imię; brak kontaktu wzrokowego; brak wspólnego pola uwagi; brak gestu wskazywania palcem; mała liczba słów; brak prób łączenia dwóch słów w proste zdanie; brak rozumienia i wykonywania prostych poleceń słownych; porozumiewanie się wyłącznie za pomocą mimiki i gestów |
| 3 lata | spanie z otwartą buzią; rozchylone usta w ciągu dnia, np. podczas oglądania bajki; oddychanie ustami; język ułożony nisko, na dnie jamy ustnej; wsuwanie języka między zęby; wada zgryzu; trudności z gryzieniem i żuciem twardych produktów; brak głoski [l], zamiana głoski [l] na [j], zamiana [k] [g] na [t] [d], brak głosek [p], [b], [m], [t], [d], [n], [k], [g], [ch], [f], [w], [l], [ł], [j], [ś], [ź], [ć], [dź], [ń]; mały zasób słownictwa; trudności z komunikowaniem potrzeb i wyrażeniem emocji; lęk przed mówieniem; brak zdań pojedynczych rozwiniętych i zdań złożonych; mowa niewyraźna i niezrozumiała dla otoczenia; częste powtarzanie głosek, sylab, słów; niepłynność mówienia |
| 4 lata | spanie z otwartą buzią; chrapanie; oddychanie ustami; oglądanie bajki z otwartą buzią; oddychanie ustami; wsuwanie języka między zęby w czasie mówienia; brak pionizacji języka; zmiękczanie głosek; brak głosek syczących [s], [z], [c], [dz], nieprawidłowa wymowa [s], [z], [c], [dz]; niewyraźna, niezrozumiała mowa; trudności z komunikowaniem potrzeb i wyrażeniem emocji; lęk przed mówieniem; trudności z rozumieniem mowy; częste powtarzanie głosek, sylab, słów; niepłynność mówienia; mały zasób słów |
| 5 lat | spanie z otwartą buzią; oddychanie ustami; często rozchylone usta w ciągu dnia; wsuwanie języka między zęby w czasie mówienia; brak pionizacji języka; brak głosek szumiących [sz], [ż], [cz], [dż]; słaba pamięć słuchowa, trudności z rozumieniem prostych i złożonych poleceń słownych; trudności z komunikowaniem potrzeb i wyrażaniem emocji; lęk przed mówieniem; mowa niewyraźna; częste powtarzanie głosek; sylab, słów; niepłynność mówienia; jąkanie |
| 6 lat | spanie z otwartą buzią; oddychanie ustami; chrapanie; często rozchylone usta w ciągu dnia; brak pionizacji języka; wsuwanie języka między zęby; brak głoski [r]; nieprawidłowa wymowa głoski [r]; brak [sz], [ż], [cz], [dż]; międzyzębowa wymowa [t], [d], [n], [l], [AS1] [ś], [ź], [ć], [dź], [s], [z], [c], [dz], [sz], [ż], [cz], [dż]; nieprzyjemne brzmienie głosek; trudności z różnicowaniem głosek (mylenie dźwięków); kłopoty z zapamiętywaniem krótkich wierszyków, piosenek; trudności z rozumieniem i wykonywaniem złożonych poleceń słownych; trudności z rozumieniem mowy w hałasie; mowa niewyraźna, niezrozumiała; trudności z komunikowaniem potrzeb i wyrażaniem emocji; lęk przed mówieniem; częste powtarzanie głosek, sylab słów; niepłynność mówienia, jąkanie |
https://mamania.pl/pol_m_Ksiazki-wspierajace-rozwoj-mowy-991.html
Teraz wszystkie książki wspierające rozwój mowy są przecenione o 50% od ceny okładkowej. Promocja trwa do 20 października lub do wyczerpania zapasów.
[AS1]Jeszcze dopisałam [t], [d], [n], [l]